Merhabalar, ben Psikolog Merve Ağça, bu yazımda çocukluk döneminde en sık görülen hastalıklardan olan Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) hakkında detaylı bilgilendirme yapacağım.
DEHB Nedir, Tanısı nasıl konulur?
Her hareketli görülen ve kontrol edilmesi güç çocuğu bu hastalık ile etiketlemek uygun değildir. Tanı için uzman görüşü gerekir. Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu tanımlanırken, bireyin dikkat eksikliği, dürtüsellik ve hiperaktivite düzeyleri göz önünde bulundurulur. Tanı için uzman görüşü gerekir. Tanı koymayı zorlaştıran ve tedaviye gelmeyi geciktiren başlıca faktörler, DEHB’li bireyin ‘’dik kafalı, yaramaz, söz dinlemeyen’’ biri olarak görülmesidir. Son yıllarda yapılan çalışmalar ve bilgilendirmeler ile toplum bu konuda bilinçlendirilmiş ve tedaviye katılım artmıştır.
Çocuğun DEHB’li olduğunu nasıl anlarız?
Okul öncesi dönemde çocuğun zarar verici davranışlar göstermesi, DEHB için bir risk faktörü olarak görülür. Okul döneminde ise disipline olmakta zorlanırlar. Bir çok çocukta aslında bu tarz davranışlar görülebilir, ancak DEHB’yi bu çocuklardan ayıran faktör, komut verilse dahi bu komutlara uymaz. Normal hareketlilikte davranış uyumlu ve bir amaca yöneliktir, bu hareketliliğini ortamın durumuna göre azaltma becerisine sahiptir. Aşırı hareketlilikte ise davranış amaçsızdır ve keyfidir. Görev ve etkinlikleri düzenlemekde zorluk yaşarlar. Özellikle ortam çocuğu kısıtlıyor ise ve dikkatini yoğunlaştırması gerekiyorsa, hareketliliği daha da artar. Öğretmenler genellikle DEHB’li çocuklar ile iletişim kurmakta, onları anlamakta zorluk yaşarlar. Bu çocuklar sınıf ortamında kıpır kıpır olurlar, adeta yerlerinde duramaz, sürekli ayağa kalkar ve sınıf içerisinde koşarlar. Aynı anda birden fazla uyarana dikkat etmekte problem yaşarlar, başladıkları işi bitirmekte güçlük çekerler, insanların sözünü keser, kendilerine sorulan sorularda soru cümlesi bitmeden yanıt vermeye çalışırlar.
Akran ilişkileri nasıl etkilenir?
DEHB’si olan çocuk, diğer çocuklara karşı saldırgan ve zorbaca tutumlar sergilediği için arkadaşlık kurmakta zorluk yaşarlar. Aslında oldukça arkadaş canlısı görünseler de, kendi davranışlarının diğer çocukları nasıl rahatsız ettiğine dair sosyal ipuçlarını gözden kaçırırlar. Diğer çocuklara nazaran daha saldırgan tutum sergileme eğilimindedirler.
| Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Trabzonspor | 26 | 15 | 3 | 8 | 59 | 28 | 53 | +31 |
| 2 | Başakşehir FK | 26 | 15 | 3 | 8 | 50 | 25 | 53 | +25 |
| 3 | Galatasaray | 26 | 14 | 4 | 8 | 44 | 20 | 50 | +24 |
| 4 | Sivasspor | 26 | 14 | 5 | 7 | 47 | 29 | 49 | +18 |
| 5 | Beşiktaş | 26 | 13 | 8 | 5 | 40 | 32 | 44 | +8 |
| 6 | Alanyaspor | 26 | 12 | 7 | 7 | 44 | 25 | 43 | +19 |
| 7 | Fenerbahçe | 26 | 11 | 8 | 7 | 46 | 34 | 40 | +12 |
| 8 | Göztepe | 26 | 10 | 9 | 7 | 31 | 30 | 37 | +1 |
| 9 | Gaziantep FK | 26 | 8 | 10 | 8 | 36 | 41 | 32 | -5 |
| 10 | Denizlispor | 26 | 8 | 11 | 7 | 26 | 34 | 31 | -8 |
| 11 | Antalyaspor | 26 | 7 | 10 | 9 | 29 | 43 | 30 | -14 |
| 12 | Gençlerbirliği | 26 | 7 | 12 | 7 | 33 | 44 | 28 | -11 |
| 13 | Kasımpaşa | 26 | 7 | 14 | 5 | 38 | 50 | 26 | -12 |
| 14 | Konyaspor | 26 | 5 | 10 | 11 | 21 | 33 | 26 | -12 |
| 15 | Yeni Malatyaspor | 26 | 6 | 13 | 7 | 38 | 40 | 25 | -2 |
| 16 | Çaykur Rizespor | 26 | 7 | 15 | 4 | 26 | 44 | 25 | -18 |
| 17 | MKE Ankaragücü | 26 | 5 | 13 | 8 | 23 | 45 | 23 | -22 |
| 18 | Kayserispor | 26 | 5 | 14 | 7 | 28 | 62 | 22 | -34 |
| Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Hatayspor | 28 | 15 | 5 | 8 | 38 | 23 | 53 | +15 |
| 2 | BB Erzurumspor | 28 | 13 | 7 | 8 | 30 | 22 | 47 | +8 |
| 3 | Bursaspor | 28 | 14 | 7 | 7 | 43 | 35 | 46 | +8 |
| 4 | Adana Demirspor | 28 | 12 | 7 | 9 | 55 | 35 | 45 | +20 |
| 5 | Akhisarspor | 28 | 12 | 7 | 9 | 36 | 31 | 45 | +5 |
| 6 | Fatih Karagümrük | 28 | 11 | 7 | 10 | 40 | 34 | 43 | +6 |
| 7 | Altay | 28 | 11 | 7 | 10 | 36 | 30 | 43 | +6 |
| 8 | Ümraniyespor | 28 | 11 | 10 | 7 | 39 | 39 | 40 | 0 |
| 9 | Giresunspor | 27 | 10 | 9 | 8 | 30 | 33 | 38 | -3 |
| 10 | Keçiörengücü | 28 | 8 | 9 | 11 | 21 | 22 | 35 | -1 |
| 11 | Balıkesirspor | 28 | 8 | 9 | 11 | 30 | 33 | 35 | -3 |
| 12 | Menemenspor | 28 | 9 | 11 | 8 | 32 | 38 | 35 | -6 |
| 13 | İstanbulspor | 27 | 7 | 8 | 12 | 38 | 34 | 33 | +4 |
| 14 | Altınordu | 28 | 7 | 11 | 10 | 32 | 39 | 31 | -7 |
| 15 | Boluspor | 28 | 4 | 11 | 13 | 24 | 36 | 25 | -12 |
| 16 | Osmanlıspor FK | 28 | 6 | 13 | 9 | 32 | 42 | 24 | -10 |
| 17 | Adanaspor | 28 | 3 | 14 | 11 | 26 | 42 | 20 | -16 |
| 18 | Eskişehirspor | 28 | 7 | 16 | 5 | 32 | 46 | 17 | -14 |
| Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Samsunspor | 28 | 23 | 1 | 4 | 64 | 11 | 73 | +53 |
| 2 | Manisa FK | 28 | 19 | 3 | 6 | 79 | 31 | 63 | +48 |
| 3 | Hekimoğlu Trabzon | 28 | 17 | 7 | 4 | 51 | 34 | 55 | +17 |
| 4 | Sancaktepe FK | 28 | 16 | 8 | 4 | 51 | 23 | 52 | +28 |
| 5 | İnegölspor | 28 | 13 | 9 | 6 | 41 | 30 | 45 | +11 |
| 6 | Afjet Afyonspor | 28 | 13 | 11 | 4 | 47 | 30 | 43 | +17 |
| 7 | Tarsus İdman Yurdu | 28 | 14 | 13 | 1 | 45 | 39 | 43 | +6 |
| 8 | Pendikspor | 28 | 11 | 10 | 7 | 40 | 39 | 40 | +1 |
| 9 | Sarıyer | 28 | 11 | 10 | 7 | 34 | 33 | 40 | +1 |
| 10 | Zonguldak Kömürspor | 28 | 9 | 10 | 9 | 35 | 37 | 36 | -2 |
| 11 | Çorum FK | 28 | 11 | 14 | 3 | 36 | 42 | 36 | -6 |
| 12 | Hacettepe Spor | 28 | 11 | 15 | 2 | 37 | 48 | 35 | -11 |
| 13 | 1922 Konyaspor | 28 | 9 | 13 | 6 | 38 | 45 | 33 | -7 |
| 14 | Kırklarelispor | 28 | 8 | 11 | 9 | 25 | 41 | 33 | -16 |
| 15 | Başkent Akademi FK | 28 | 9 | 15 | 4 | 37 | 41 | 31 | -4 |
| 16 | Amed Sportif | 28 | 7 | 14 | 7 | 28 | 46 | 28 | -18 |
| 17 | Gümüşhanespor | 28 | 7 | 17 | 4 | 31 | 57 | 25 | -26 |
| 18 | Şanlıurfaspor | 28 | 0 | 27 | 1 | 10 | 102 | 14 | -92 |
| Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Serik Belediyespor | 28 | 16 | 5 | 7 | 49 | 24 | 55 | +25 |
| 2 | 24Erzincanspor | 28 | 14 | 4 | 10 | 47 | 22 | 52 | +25 |
| 3 | 68 Aksaray Belediyespor | 28 | 14 | 6 | 8 | 43 | 27 | 50 | +16 |
| 4 | 1928 Bucaspor | 28 | 14 | 7 | 7 | 47 | 34 | 49 | +13 |
| 5 | Artvin Hopaspor | 28 | 12 | 5 | 11 | 38 | 21 | 47 | +17 |
| 6 | Düzcespor | 28 | 12 | 6 | 10 | 32 | 18 | 46 | +14 |
| 7 | Karaköprü Belediyespor | 28 | 10 | 6 | 12 | 25 | 22 | 42 | +3 |
| 8 | Çatalcaspor | 28 | 9 | 5 | 14 | 39 | 28 | 41 | +11 |
| 9 | Silivrispor | 28 | 8 | 6 | 14 | 37 | 31 | 38 | +6 |
| 10 | Sultanbeyli Bld. | 28 | 9 | 8 | 11 | 33 | 27 | 38 | +6 |
| 11 | Kızılcabölükspor | 28 | 8 | 8 | 12 | 39 | 37 | 36 | +2 |
| 12 | Yomraspor | 28 | 9 | 10 | 9 | 28 | 30 | 36 | -2 |
| 13 | 52 Orduspor FK | 28 | 7 | 7 | 14 | 21 | 20 | 35 | +1 |
| 14 | Çankaya FK | 28 | 9 | 12 | 7 | 33 | 37 | 34 | -4 |
| 15 | Şile Yıldızspor | 28 | 6 | 11 | 11 | 23 | 30 | 29 | -7 |
| 16 | Erzin Spor Kulübü | 28 | 6 | 12 | 10 | 27 | 34 | 28 | -7 |
| 17 | Tokatspor | 28 | 1 | 23 | 4 | 16 | 66 | 7 | -50 |
| 18 | Manisaspor | 28 | 1 | 24 | 3 | 16 | 85 | 0 | -69 |
| Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
|---|---|---|---|
| 03/05/2020 | Antalyaspor | vs | Alanyaspor |
| 03/05/2020 | Denizlispor | vs | Trabzonspor |
| 03/05/2020 | Fenerbahçe | vs | Sivasspor |
| 03/05/2020 | Göztepe | vs | Gençlerbirliği |
| 03/05/2020 | Kasımpaşa | vs | Çaykur Rizespor |
| 03/05/2020 | Kayserispor | vs | Gaziantep FK |
| 03/05/2020 | Konyaspor | vs | Başakşehir FK |
| 03/05/2020 | MKE Ankaragücü | vs | Galatasaray |
| 03/05/2020 | Yeni Malatyaspor | vs | Beşiktaş |
| 26/04/2020 | Alanyaspor - Galatasaray | Galatasaray ligdeki son 10 maçında hiç kaybetmedi | Galatasaray yenilmez |
| Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
|---|---|---|---|
| 16/03/2020 | Eskişehirspor | 1 - 4 | Adana Demirspor |
| 16/03/2020 | Altınordu | 1 - 1 | Balıkesirspor |
| 15/03/2020 | Osmanlıspor FK | 1 - 1 | Giresunspor |
| 15/03/2020 | Akhisarspor | 0 - 0 | BB Erzurumspor |
| 15/03/2020 | Adanaspor | 1 - 1 | Keçiörengücü |
| 15/03/2020 | Menemenspor | 2 - 2 | İstanbulspor |
| 15/03/2020 | Hatayspor | 2 - 0 | Ümraniyespor |
| 14/03/2020 | Bursaspor | 1 - 1 | Boluspor |
| 14/03/2020 | Fatih Karagümrük | 2 - 2 | Altay |
| 26/04/2020 | İstanbulspor - Osmanlıspor FK | Osmanlıspor FK ligdeki son 5 maçında hiç kazanamadı | İstanbulspor yenilmez |
| 26/04/2020 | Bursaspor - Menemenspor | Menemenspor ligdeki son 6 maçında hiç kazanamadı | Bursaspor yenilmez |
| Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
|---|---|---|---|
| 22/03/2020 | Elazığspor | 0 - 0 | Ankara Demirspor |
| 18/03/2020 | Van Spor | 2 - 1 | Ergene Velimeşe |
| 15/03/2020 | Bodrumspor | 0 - 1 | Bandırmaspor |
| 15/03/2020 | Kardemir Karabükspor | 0 - 1 | Niğde Anadolu FK |
| 15/03/2020 | Ergene Velimeşe | 0 - 3 | Tuzlaspor |
| 15/03/2020 | Van Spor | 0 - 1 | Sakaryaspor |
| 15/03/2020 | Sivas Belediyespor | 0 - 3 | Kastamonuspor |
| 15/03/2020 | Kahramanmaraşspor | 0 - 1 | Kırşehir Belediyespor |
| 15/03/2020 | Uşak Spor | 3 - 0 | Elazığspor |
| Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
|---|---|---|---|
| 18/03/2020 | Artvin Hopaspor | 0 - 1 | Sultanbeyli Bld. |
| 18/03/2020 | Yomraspor | 1 - 0 | Serik Belediyespor |
| 15/03/2020 | Kızılcabölükspor | 1 - 0 | Erzin Spor |
| 15/03/2020 | Manisaspor | 0 - 4 | 68 Aksaray Belediyespor |
| 15/03/2020 | Serik Belediyespor | 0 - 0 | Düzcespor |
| 15/03/2020 | Sultanbeyli Bld. | 2 - 2 | Silivrispor |
| 15/03/2020 | Çatalcaspor | 1 - 1 | 24Erzincanspor |
| 15/03/2020 | Tokatspor | 1 - 2 | 1928 Bucaspor |
| 15/03/2020 | Artvin Hopaspor | 2 - 1 | Çankaya FK |
Silifkeli ve ikinci bölge, ilçe başkanı olarak. İkinci bölgeden Milletvekili a..
İyi Partinin Şah çeken Milletvekili A.Adayı Ali Er'in, karşına mat diyecek, Ak p..